از جمله دغدغههایی که در هر دوره ذهن اندیشمندان را به خود مشغول میکند، علل و زمینههای فروپاشی تاریخ و تمدن یک جامعه و کشف قانونمندی آنهاست که در چارچوبهای نظری مختلفی ساخته و پرداخته شده است. ازآنجاکه صحنة تاریخ، همچون تمام پدیدههای دیگر دارای قوانین و سنن پابرجایی است، قرآن با قطعیت غیرقابل تحویلی، اعتلا و انحطاط جوامع را ...
بیشتر
از جمله دغدغههایی که در هر دوره ذهن اندیشمندان را به خود مشغول میکند، علل و زمینههای فروپاشی تاریخ و تمدن یک جامعه و کشف قانونمندی آنهاست که در چارچوبهای نظری مختلفی ساخته و پرداخته شده است. ازآنجاکه صحنة تاریخ، همچون تمام پدیدههای دیگر دارای قوانین و سنن پابرجایی است، قرآن با قطعیت غیرقابل تحویلی، اعتلا و انحطاط جوامع را معطوف به علل و عوامل فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی، بیان کرده، ضمن اینکه سقوط و انحطاط جامعه و تاریخ را طی سازوکار مشخص با تبیین پیامدهای درونزا و برونزای آن و چگونگی اصلاح جامعة منحط، در آیات مختلفی آورده است. در این مقاله تلاش بر این است چرایی، چگونگی و پیامدهای انحطاط را از منظر اسلام بهویژه آیات قرآنی در شبکهای از مفاهیم به هم پیوسته ارائه دهد. ضرورت این بحث از منظر قرآن و روایات، در جوامع معاصر که دچار بحرانهای بزرگ معنوی و اجتماعیِ حاصل از رویگردانی از ارزشهای والای انسانی شده و ساخت جامعه را با بحرانهای زیادی مواجه کرده است، محسوس میباشد.