داود رحیمی سجاسی؛ زینب جانعلی پور
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 23 شهریور 1401
چکیده
در همه جوامع پس از مدرنیته، مفاسد اخلاقی رو به تزاید گذاشت و جهان را با چالشهای این آسیبها مواجه کرد. با درنظرگرفتن اقتضائات و الزامات جامعه اسلامی، بهتر است با ابزار نظریات متفکران مسلمان به تبیین و حل آسیبهای اجتماعی پرداخت. فارابی، مؤسس فلسفه اسلامی است و دیدگاه اجتماعی او با تقسیمبندی جوامع به مدینههای فاضله و غیرفاضله ...
بیشتر
در همه جوامع پس از مدرنیته، مفاسد اخلاقی رو به تزاید گذاشت و جهان را با چالشهای این آسیبها مواجه کرد. با درنظرگرفتن اقتضائات و الزامات جامعه اسلامی، بهتر است با ابزار نظریات متفکران مسلمان به تبیین و حل آسیبهای اجتماعی پرداخت. فارابی، مؤسس فلسفه اسلامی است و دیدگاه اجتماعی او با تقسیمبندی جوامع به مدینههای فاضله و غیرفاضله برجسته است. مدینه فاضله جامعهای است که در آن افراد با رهبری انسان افضل که قدرت تربیت دارد، همکاری میکنند و به کمال اخلاقی میرسند. در تفکر فارابی فطرت در دو بعد عقلانی و بعد استعدادها و تواناییها در رسیدن به فضایل اخلاقی نقش زیربنایی دارد و فطرت در مدینه فاضله به فعلیت میرسد. فارابی انسان را موجودی اجتماعی درنظر میگیرد که دستیابی او به سعادت، بدون تعاون و همکاری با دیگر افراد جامعه ممکن نیست. وی معتقد است که سلامت فرد و جامعه متأثر از هم بوده و با تربیت افراد سالم میتوان به مدینهفاضله دستیافت و در مدینه فاضله است که سلامت اخلاقی و ایمان مردم مصونیت پیدا میکند. از اینرو، اصول و روشهایی را برای تغییر افعال قبیح و ایجاد رفتارهای پسندیده پیشنهاد میکند. هدف از پژوهش حاضر تحلیل مفاسد اخلاقی با نگاه جامع فارابی است چراکه وی هم به فلسفه یونان احاطه داشته و هم از مکتب وحیانی اسلام و احادیث ائمه اطهار(ع) بهرهمند بوده، بنابراین اندیشه وی در شرایط کنونی جامعه میتواند راهنمای عمل خوبی باشد. روش پژوهش توصیفی – تحلیلی و جمعآوری اطلاعات به صورت کتابخانهای و بررسی اسنادی است.