نوع مقاله : تخصصی

نویسندگان

1 دانش آموخته سطح چهار و مدرس فقه سطوح عالی حوزه علمیه، قم،‌ایران

2 دانش آموخته سطح چهار اندیشه اجتماعی معاصر مسلمین، مؤسسه امام رضا(ع)، قم، ایران

چکیده

جذّابیّت‌های متعدّد بازی‌های دیجیتالی (اعمّ از: بازی‌های رایانه‌ای، اندرویدی، و...) و دسترسی آسان به آن‌ها، موجب توجّه روزافزون اقشار مختلف جامعه به این رسانۀ جدید شده است، به گونه‌ای که امروزه بخش عمده‌ای از شبانه‌روز بسیاری از کودکان، نوجوانان و جوانان به استفاده از بازی‌های دیجیتالی اختصاص می‌یابد.
تمایل فراوان مردم جهان و ایران به این مقولۀ نو رسانه‌ای، سبب توجّه و سرمایه‌گذاری فراوان صاحبان اندیشه و سرمایه در این صنعت گردیده است تا بتوانند ضمن درآمدزایی سرشار از آن، به ترویج و نهادینه‌سازی تفکّرات خود بپردازند و در حقیقت، بازی دیجیتالی، یکی از بهترین و پُربازده‌ترین راهکنش‌های قابل انتخاب با بالاترین سطح تأثیرگذاری در مخاطبین است.
بهره‌گیری از تکنیک‌های مختلف فنّی و پیچیده (فارغ از سطوح: راهبرد، راهکنش، و اهداف موضوعی) در راستای مقاصد توسعه‌دهندگان بازی‌های دیجیتالی و افراد پشت‌پردۀ تولید، از مهم‌ترین دلایل تأثیرگذاری بازی‌ها بر روی بازی‌بازان می‌باشد، که به شدّت مورد غفلت پژوهش‌گران قرار گرفته است، و هیچ‌گونه آسیب‌شناسی تخصّصی در این زمینه صورت نپذیرفته است.
«رنگ» به عنوان یکی از پرکاربردترین تکنیک‌های مورد استفاده در بازی‌های دیجیتالی، دارای ابعاد فنّی و محتوایی فراوانی است که در این مقاله تلاش می‌شود ضمن ارائۀ این پژوهش بینارشته‌ای برای نخستین‌بار، به بررسی روش‌های استفاده از رنگ در بازی‌ها و تبیین روش‌های تأثیرگذاری آن و آسیب‌شناسی این موضوع از منظر اسلام و روان‌شناسی بپردازد.
در این مقاله، از روش‌های توصیفی تحلیلی تبیینی و کیفی مانند تحلیل محتوا و نشانه‌شناسی، و در مباحث دینی از روش‌مطالعات کتابخانه‌ای و نرم‌افزاری استفاده شده است.

کلیدواژه‌ها

  • قرآن کریم.
  • نهج البلاغة.
  • استوار، مسیب، (1391)، رنگ، تهران: انتشارات رازنامه.
  • اصغری نژاد، محمد، (1382)، پژوهشی در رنگ و پوشش‌های رنگی در اسلام، مجلۀ فرهنگ جهاد، فصل بهار، ش31.
  • اصفهانی مجلسی اول، محمدتقی، (1365)، روضه المتقین فی شرح من لا یحضره الفقیه، قم: مؤسسۀ فرهنگی اسلامی کوشانپور.
  • اصفهانی مجلسی دوم، محمدباقر بن محمدتقی، (1363)، مرآت العقول فی شرح أخبار آل الرسول، تهران: دار الکتب الاسلامیة.
  • ـــــــــــــــ ، (1369)، بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الائمة الاطهار(علیهم‌السلام)، بیروت: مؤسسه الطبع و النشر.
  • ـــــــــــــــ ، (1379)، توحید مفضل، تهران: انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
  • ـــــــــــــــ ، (1394)، حلیة المتقین، تهران: نشر اسلامیه.
  • بحرانی، یوسف، (1405ق)، الحدائق الناضرة فی احکام العترة الاطاهرة، مؤسسه النشر الاسلامی.
  • بعلبکی، رمزی و محمد بن حسن ابن درید، (1366)، جمهرة اللغة، بیروت: دار العلم للملائین.
  • بهجت، محمدتقی، (1385)، جامع المسائل، قم: شفق.
  • پارسا، محمد، (1378)، بنیادهای روان‌شناسی، تهران: انتشارات سخن.
  • پاک‌نژاد، سید رضا، (1365)، اولین دانشگاه و آخرین پیامبر، یزد، بنیاد فرهنگی شهید پاک‌نژاد.
  • پهلوان، حسین، (1387)، روان‌شناسی رنگ‌ها در قرآن، مجله حدیث اندیشه، دوره جدید، سال سوم، پاییز و زمستان 1387، ش6.
  • چِری، کاندرا و استیون گانس، (1400)، روان‌شناسی رنگ‌ها: آیا رنگ‌ها بر احساس شما تأثیر می‌گذارند، وبگاه وری‌ول‌مایند؛ (verywellmind.com/color-psychology-2795824)
  • حر عاملی، محمد بن حسن، (1368)، تفصیل وسائل الشیعة الی تحصیل مسائل الشریعة، قم: مؤسسه آل البیت (علیهم‌السلام) لإحیاء التراث.
  • دایرک (1398)، نمای باز 1398: شاخص‌ترین اطلاعات مصرف بازی‌های دیجیتال در ایران، بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای، 1398، تهران: بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای.
  • رستم‌نژاد، مهدی و مهدی نوید، (1389)، «اعجاز رنگ‌ها در قرآن»، دو فصلنامۀ تخصصی قرآن و علم، ش7.
  • شریفی، علی، (1393)، «رنگ از منظر قرآن، حدیث و روان‌شناسی»، دو فصلنامۀ تخصصی قرآن و علم، ش 14.
  • شریفی، علی و مجید جوکار، (1398)، «رنگ سفید از منظر قرآن و روان‌شناسی»، پژوهش‌نامۀ علوم و معارف قرآن کریم، سال 2، شمارۀ 7.
  • شی جی وا‌، هیداکی، (1377)، هم‌نشینی رنگ‌ها (راهنمای خلاقیت در ترکیب رنگ‌ها)‌، ترجمۀ شاهرخ فریال دهدشتی، تهران: کارنگ‌.
  • صدوق قمی، محمد بن علی بن بابویه، (1372)، من لا یحضره الفقیه، قم: دفتر انتشارات اسلامی.
  • ـــــــــــــــ ، (1386)، علل الشرائع، قم: کتاب‌فروشی داوری.
  • طباطبایی یزدی، سید محمدکاظم، (1368)، العروة الوثقی فیما تعم به البلوی، بیروت: مؤسسه الأعلمی للمطبوعات.
  • طباطبایی، محمدحسین، (1378)، سنن النبی(ص)، تهران: کتاب‌فروشی اسلامیه.
  • طبرسی، حسن بن فضل، (1370)، مکارم الاخلاق، قم: نشر شریف رضی.
  • طبرسی، فضل بن حسن، (1366)، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، بیروت: دار المعرفة.
  • طوسی، ابوجعفر محمد بن حسن، (1366)، تهذیب الاحکام، تهران: دار الکتب الاسلامیة.
  • ـــــــــــــــ ، (1373)، الأمالی، قم: دار الثقافة.
  • عاملی (شیخ بهائی)، محمّد بن حسین، (1386)، جامع عبّاسی، قم: دفتر انتشارات اسلامی.
  • عرب اول، منصوره، (1388)، «دنیای رنگ‌ها»، هفته‌نامۀ مرز پرگهر، سال هشتم، ص247.
  • فیض کاشانی، محمد بن شاه مرتضی، (1373)، تفسیر الصافی، تهران: مکتبة الصدر.
  • ـــــــــــــــ ، (1365)، الوافی، اصفهان، کتابخانۀ امام امیرالمؤمنین علی(ع).
  • ـــــــــــــــ ، (1375)، المحجة البیضاء فی تهذیب الأحیاء، قم: دفتر انتشارات اسلامی.
  • کارگر، مرتضی، (1396 و 1397)، مجموعه نگاشته‌هایی در خصوص بازی‌سازی، وبگاه زومجی (https://www.zoomg.ir/learning/259216-game-development-tutorial-content/ )
  • کلینی، ابوجعفر محمد بن یعقوب، (1366)، الکافی، تهران: دارالکتب الاسلامیة.
  • لوشر، ماکس، (1376)، روان‌شناسی رنگ‌ها، ترجمۀ منیره روانی‌پور، تهران: مؤسسۀ انتشارات فرهنگستان یادواره.
  • مازندرانی، محمدهادی بن محمدصالح، (1387)، شرح فروع الکافی، قم: دار الحدیث للطباعة و النشر.
  • مامقانی، عبدالله، (1385)، مرآت الکمال لمن رام درک مصالح الأعمال، قم: انتشارات دلیل ما.
  • مقاتل بن سلیمان، (1381)، تفسیر مقاتل بن سلیمان، بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
  • مکارم شیرازی، ناصر و جمعی از نویسندگان، (1374)، تفسیر نمونه، تهران: دارالکتب الاسلامیة.
  • نراقی، احمد بن محمّدمهدی، (1373)، مستند الشّیعة فی أحکام الشّریعة، قم: مؤسّسة آل البیت (علیهم السلام) لإحیاء التّراث.
  • نوری، حسین بن محمدتقی، (1384)، نجم ثاقب در احوال امام غایب(ع)، قم: مسجد مقدس جمکران.
  • ویتگنشتاین، لودویگ، (1378)، دربارۀ رنگ‌ها‌، ترجمۀ لیلی گلستان، تهران: نشر مرکز.
  • یوسفی اردبیلی، فرهاد، (1394)، بازی‌های رایانه‌ای و بازی کردن فرهنگ‌ها، تهران: اولین همایش ملی راهکارهای توسعه و ترویج علوم تربیتی، روان‌شناسی، مشاوره و آموزش در ایران.