دوفصلنامه مطالعات اسلامی آسیب های اجتماعی

تحلیل تاریخی سیره اهل‌بیت(علیهم‌السلام) در مواجهه با آسیب‌های اجتماعی

محمدجواد یاوری سرتختی؛ علی یاوری سرتختی

دوره 3، شماره 2 ، اسفند 1400، صفحه 1-22

چکیده

بعد از رحلت رسول خدا(ص) و در دوره حضور اهل‌بیت(علیهم‌السلام)، زمینه‌ها و عواملی بر بروز یا تداوم ناهنجاری یا آسیب‌های اجتماعی که خارج از منطق اسلام بود، تأثیر داشت. شناسایی محورهای آسیب زا از یک سو، شناخت عوامل و زمینه‌های مؤثر بر آن‌ها از دیگر سو و نحوه مواجهه امامان شیعه(علیهم السلام) به عنوان مصلحان جامعه اسلامی با این آسیب‌ها، ... بیشتر بعد از رحلت رسول خدا(ص) و در دوره حضور اهل‌بیت(علیهم‌السلام)، زمینه‌ها و عواملی بر بروز یا تداوم ناهنجاری یا آسیب‌های اجتماعی که خارج از منطق اسلام بود، تأثیر داشت. شناسایی محورهای آسیب زا از یک سو، شناخت عوامل و زمینه‌های مؤثر بر آن‌ها از دیگر سو و نحوه مواجهه امامان شیعه(علیهم السلام) به عنوان مصلحان جامعه اسلامی با این آسیب‌ها، پژوهش حاضر را بر آن داشت تا به تحلیلی تاریخی بپرازد و به این سؤال اساسی پاسخ دهد، راهبردها و راه کارهای اهل‌بیت(علیهم‌السلام) در مواجهه با آسیب‌های اجتماعی چه بوده است؟ این پژوهش با روش سیره پژوهی و با بهره‌گیری از مفاهیم بنیادی در دانش تاریخ اجتماعی، ضمن استخراج محورهای آسیب و زمینه‌های ظهور آن، به واکنش امامان معصوم پرداخت و این نتیجه حاصل گردید که ساختارهای اجتماعی جامعه عصر حضور، وضعیت جغرافیای طبیعی و انسانی و نقش بسیار زیاد عوامل سیاسی باعث تداوم آسیب‌های اجتماعی گردید و اهل‌بیت(علیهم‌السلام) ضمن برخورد با آن‌ها، سیاست‌های لازم در تقویت جامعه را در پیش گرفتند. آنان، ضمن تذکر با رویکرد سلبی همانند نفی تعصب گرایی، تذکر با رویکرد ایجابی همانند بازگشت به سنت نبوی(ص) و قرآن کریم و در حوزه عوامل سیاسی نیز، با تقویت دولت در سایه و اجرای سیاست‌های فقرزدایی، برقراری عدالت، مبارزه با برخی مظاهر فساد و ارائه الگوی زندگی اجتماعی با دو رویه فرهنگی کردن دین و دینی کردن فرهنگ، اهداف خود را پیش بردند.کلیدواژه: آسیب‌های اجتماعی، زمینه‌های آسیب زا، سیره اهل‌بیت(علیهم‌السلام)، راه کارمبارزه با آسیب و اصلاح جامعه.

بررسی کارکرد احساسِ کرامت نفس در پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی

محمد شهریاری

دوره 3، شماره 2 ، اسفند 1400، صفحه 23-38

چکیده

این مقاله با هدف بررسی کارکرد احساسِ کرامت ‌نفس در پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی و به‌طور خاص پیشگیری از مفاسد اخلاقی نگارش شده است. برای دریافت معنا و مقصود روایات دربردارنده این مفهوم و شناسایی مفاهیم مرتبط با آن، از فقه الحدیث به‌مثابه یک روش پژوهش و نیز از روش استنتاج به اقتضا استفاده شده است. یافته‌های پژوهش مبیِّن آن است که ... بیشتر این مقاله با هدف بررسی کارکرد احساسِ کرامت ‌نفس در پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی و به‌طور خاص پیشگیری از مفاسد اخلاقی نگارش شده است. برای دریافت معنا و مقصود روایات دربردارنده این مفهوم و شناسایی مفاهیم مرتبط با آن، از فقه الحدیث به‌مثابه یک روش پژوهش و نیز از روش استنتاج به اقتضا استفاده شده است. یافته‌های پژوهش مبیِّن آن است که احساس کرامت نفس که حَسب نوعی تحول بینش درباره مبدأ الهی انسان و حقیقت وجودی او و نیز خودشناسی در انسان فعلیت می‌یابد، به‌عنوان یک محرِّک و عاملی انگیزشی درونی مؤثر در سلوک اخلاقی و پیشگیری از آسیب‌های اخلاقی و اجتماعی عمل می‌کند. انسانی که احساس شرافت و بزرگواری می‌کند در ملازمت حب نفس و حب کمال نفس (که اموری فطری‌اند) با اموری که سبب پستی و فرومایگی و خواری نفسِ انسان است؛ احساس ناسازگاری نموده و از آن‌ها اجتناب می‌کند. افزون این‌که احساسِ کرامت نفس از عوامل برانگیختن صفت حیا در انسان است که کارکردهای بسیار ویژه‌ای در تن ندادن انسان به رذایل اخلاقی و رفتارهای زشت و ناپسند دارد. در مقابل احساس پستی، فرومایگی و خواریِ نفس، زمینه‌ساز ارتکاب شرارت‌ها و تن دادن به حقارت‌ها و رذایل است. پشتوانه و تضمین‌کنندهٔ بروز و ظهور کارکرد احساس کرامت نفس در پیشگیری از آسیب‌های اخلاقی و اجتماعی این است که این فرآیند، جامع مقدمات و مبادی ادراکی و تحریکی برای تحقق رفتار انسان و مبتنی بر انگیزه‌های درونی در تحقق کنش انسان است.

بررسی نقش و جایگاه دانش اجتماعی مسلمین در کنترل آسیب‌های اجتماعی (با تأکید بر رویکرد خطابی)

حمید فاضل قانع

دوره 3، شماره 2 ، اسفند 1400، صفحه 39-56

چکیده

دانش اجتماعی مسلمین که از زوایای گوناگون به ژرفانگری در مسائل اجتماعی پرداخته است، با کنترل شایسته‌ی آسیب‌های اجتماعی در سده‌های میانی، نقش مهمی در فراز تمدنیِ جامعه‌ی ‌مسلمان داشته است. از میان رویکردهای گوناگون دانش اجتماعی مسلمین، رویکرد خطابی بیشترین اثرگذاری را بر اندیشه و رفتار مردمان داشته و عمومی‌ترین وجه از دانش اجتماعی ... بیشتر دانش اجتماعی مسلمین که از زوایای گوناگون به ژرفانگری در مسائل اجتماعی پرداخته است، با کنترل شایسته‌ی آسیب‌های اجتماعی در سده‌های میانی، نقش مهمی در فراز تمدنیِ جامعه‌ی ‌مسلمان داشته است. از میان رویکردهای گوناگون دانش اجتماعی مسلمین، رویکرد خطابی بیشترین اثرگذاری را بر اندیشه و رفتار مردمان داشته و عمومی‌ترین وجه از دانش اجتماعی مسلمین بوده است. متون رویکرد خطابی به دلیل توجه ویژه به آداب و رسوم و بسیاری از روابط میان‌فردی و اجتماعی، ترکیبی متوازن و متناسب با شرایط و اقتضائات زمانه‌ی خویش ارائه کرده و به افراد، نگرشی سازنده در برابر موقعیت‌های زندگی می‌بخشیدند. کامیابی دانش اجتماعی مسلمین در بروز رفتارهای بهنجار از سوی شهروندان، این پرسش را ایجاد می‌کند که آیا بازخوانی و روزآمد کردن الگوهای اثرگذار رویکرد خطابی بر جامعه و فرهنگ، در این روزگار نیز می‌تواند جامعه‌ی مسلمان را در کنترل آسیب‌های اجتماعی یاری کند؟ این پژوهش با بهره‌گیری از روش تحلیل محتوای کیفیِ جهت‌دار، دیدگاه‌ها و نظریه‌های اندیشمندان مسلمان را در رویکرد خطابی، بازآفرینی کرده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که آثار اندیشمندان مسلمان در رویکرد خطابی با تکیه بر ویژگی‌هایی مانند اخلاق‌گرایی، آگاهی‌بخشی، بهره‌گیری از روش اقناعی و همچنین گستردگی و گوناگونی مخاطب، چهار محور اصلی را در کنترل بهینه آسیب‌های اجتماعی مورد توجه قرار داده‌اند: واقع‌نگری در رویارویی با آسیب‌های اجتماعی؛ ترسیم چشم‌انداز قابل دستیابی از جامعه‌ی مطلوب؛ بهبود جامعه‌پذیری و نهادینه‌سازی شبکه‌ی اجتماعی؛ برجسته‌سازی بن‌مایه‌های اصیل فرهنگی در سبک زندگی.

مبانی و راهبردهای لیبرالیسم در آموزش جنسی در مقایسه با دیدگاه اسلامی: یک تحلیل انتقادی

مسعود نور علیزاده میانجی؛ عبدالله رحیمی

دوره 3، شماره 2 ، اسفند 1400، صفحه 57-84

چکیده

سلامت جنسی به‌عنوان یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های انسانی است که از پیش‌نیازهای اساسی آن آموزش جنسی است. هر نوع آموزشی نیز دارای راهبردهایی مبتنی بر مبانی‌ خاص است. روش این پژوهش از نوع تحلیل کیفی اَسناد است. تحلیل‌های انتقادی نیز با استفاده از روش عقلی و تحلیل ثانویه انجام گرفت. استقلال دادن به انسان و بی‌نیازی او از خداوند، اصالت ... بیشتر سلامت جنسی به‌عنوان یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های انسانی است که از پیش‌نیازهای اساسی آن آموزش جنسی است. هر نوع آموزشی نیز دارای راهبردهایی مبتنی بر مبانی‌ خاص است. روش این پژوهش از نوع تحلیل کیفی اَسناد است. تحلیل‌های انتقادی نیز با استفاده از روش عقلی و تحلیل ثانویه انجام گرفت. استقلال دادن به انسان و بی‌نیازی او از خداوند، اصالت بخشیدن به آزادی‌های فردی و انکار اصول و ارزش‌های ذاتی و ثابت اخلاقی، مادی‌گرایی، اصالت لذت‌ در رفتارها و کنش با محوریت لذت‌جویی، ازجمله مهم‌ترین مبانی لیبرالیسم در آموزش جنسی است. این در حالی‌ست که از دیدگاه اسلامی باید بر اساس توحیدمحوری و اخلاق‌مداری پایه‌ریزی شود و او را در مسیر رشد و بالندگی قرار دهد. انسان در لذت‌جویی دارای چارچوب با ارزش‌گذاری اخلاقی ثابت است. نظام تربیت جنسی در رویکرد اسلامی بر اساس پایه‌هایی استوار است که سه مبنای 1) خدامحوری، 2) فطرت‌بنیان و 3) کرامت نفس از بیشترین اهمیت برخوردارند.آموزش‌های مهارمحور و آموزش جامع جنسی به‌عنوان راهبردهای آموزشی جنسی در غرب، بیشتر جنبه بهداشتی و کنترل بیماری‌های جنسی دارند تا حذف روابط جنسی خارج از چارچوب ازدواج. مصون‌سازی مبتنی بر تهذیب، پرورش، و توانمندسازی، راهبرد اساسی اسلامی در تربیت جنسی است که می‌تواند در عین رشد سالم و متعادل جنسینگی، به خودکارآمدی و مدیریت رفتار جنسی و هدایت آن در مسیر طبیعی پاسخ جنسی کمک کند.

مواجهه فرهنگی با پدیده از زیرکاردرروی کارکنان در سازمان‌ها

محسن منطقی

دوره 3، شماره 2 ، اسفند 1400، صفحه 85-96

چکیده

سازمان‌ها، با استخدام و به کارگیری کارکنان، درصدد تحقق اهداف خود هستند. شرایط سازمان‌ها ازنظر فضای فیزیکی، کاری و قوانین و هم‌چنین خصوصیات اخلاقی و رفتاری کارکنان زمینه‌ای را فراهم می‌سازد که برخی از کارکنان، از زیرکار شانه خالی کنند و در عین حضور، ازنظر عملکرد غایب باشند. از زیرکاردرروی یکی از آسیب‌های اجتماعی است که درمان آن ... بیشتر

ملزومات روش‌شناختی طراحی سیاست اسلامی مواجهه با آسیب‌های اجتماعی

حسین بستان(نجفی)

دوره 3، شماره 2 ، اسفند 1400، صفحه 97-112

چکیده

این مقاله می‌کوشد با بهره‌گیری از تجارب نگارنده در خلال اجرای طرحی پژوهشی در زمینهٔ سیاست‌های عفاف و حجاب در ایران، تصویر روشنی از ملزومات روش‌شناختی طراحی سیاست‌های اسلامی در مواجهه با آسیب‌های اجتماعی ارائه دهد. بدین منظور، سه مرحلهٔ اصلی فرایند طراحی سیاست یعنی تحلیل مسئله، بررسی مبانی فلسفی و هنجاری و تحلیل سیاست پیشنهادی ... بیشتر

حاشیه‌نشینی در ایران و ریشه‌های آن

سید سعید زاهد زاهدانی

دوره 3، شماره 2 ، اسفند 1400، صفحه 113-140

چکیده

حاشیه‌نشینی یک از آسیب‌های مهم اجتماعی بوده که بیش از 80 سال است در جامعهٔ ما بروز کرده و تمهیداتی که تاکنون برای رفع آن به کار گرفته‌شده، کارساز نبوده است. هدف از این تحقیق، واکاوی ریشه‌های این پدیده در تاریخ معاصر ایران و سیر تحولی آن است. این مقاله با مراجعه به منابع تاریخی و با انجام یک تحقیق سندی ریشه‌های ساختاری این پدیده را ... بیشتر حاشیه‌نشینی یک از آسیب‌های مهم اجتماعی بوده که بیش از 80 سال است در جامعهٔ ما بروز کرده و تمهیداتی که تاکنون برای رفع آن به کار گرفته‌شده، کارساز نبوده است. هدف از این تحقیق، واکاوی ریشه‌های این پدیده در تاریخ معاصر ایران و سیر تحولی آن است. این مقاله با مراجعه به منابع تاریخی و با انجام یک تحقیق سندی ریشه‌های ساختاری این پدیده را موردبررسی قرار داده و سیر تحول آن را با مراجعه به آمارهای رسمی بررسی کرده است. نظریهٔ مورداستفاده نظریه‌ای است که زاهد در سال 1365 در کتاب حاشیه‌نشینی معرفی کرده و بر اساس آن تحقیق‌های متعددی در مورد مهاجرت و مهاجرت‌های منجر به حاشیه‌نشینی به انجام رسانده است. در این مقاله روشن می‌شود که ریشه‌های حاشیه‌نشینی در طرز ساختار سازی توسعه در ایران است که از میانه‌های دورهٔ قاجار آغاز شده و در دوران پهلوی دوم و با برنامه‌های توسعهٔ آمریکائی تشدید شده است. بعد از انقلاب اسلامی به علت تغییر ندادن برنامه‌های تمرکزگرای توسعه و تلاش درترمیم روبنایی برنامه‌ها و توانمندسازی ساکنین مناطق حاشیه‌نشین تغییراتی صورت گرفته، اما همچنان این پدیده باقی مانده و روزبه‌روز بر ابعاد آن افزوده شده است. در انتها مقاله به تلاش‌های صورت گرفته برای تغییر مسیر توسعه، رشد و پیشرفت و استفاده از راهبرد غیر تمرکزگرا می‌پردازد.

تأثیر کرونا بر ارتباطات اجتماعی

سید حسین شرف الدین

دوره 3، شماره 2 ، اسفند 1400، صفحه 141-162

چکیده

ویروس جهان‌گستر کرونا، اگرچه بیشتر به‌عنوان یک عامل اختلال سلامت جسمی و تهدیدکننده حیات و بقا در افکار عمومی شهرت یافته و عامل اصلی این انصراف، تحرک آشکار و نقش‌آفرینی فعال سازمان‌ها و عوامل وابسته به حوزه بهداشت و درمان بوده است، اما از یک افق گسترده‌تر،‌ کرونا را می‌توان زلزله چند ریشتری و ممتدی توصیف کرد که همه ارکان زندگی، ... بیشتر

معیارهای تشخیص و طبقه‌بندی آسیب‌های اجتماعی*

ابراهیم عباسپور

دوره 3، شماره 2 ، اسفند 1400، صفحه 163-182

چکیده

منطق حیات اجتماعی بر فرهنگ بنا می‌شود. متناسب با نوع نظام فرهنگی، اهداف، ساختار و محتوای جامعه قابل‌تعریف شده و تفکیک جامعه به مطلوب و نامطلوب معنا می‌یابد. بر همین مبنا، تعیین آسیب‌های اجتماعی، طبقه‌بندی و نوع تفسیری که از آن‌ها صورت می‌گیرد، از فرهنگی به فرهنگ دیگر متفاوت می‌شود. لذا در موضوع آسیب‌شناسی اجتماعی، تعریف معیارها ... بیشتر منطق حیات اجتماعی بر فرهنگ بنا می‌شود. متناسب با نوع نظام فرهنگی، اهداف، ساختار و محتوای جامعه قابل‌تعریف شده و تفکیک جامعه به مطلوب و نامطلوب معنا می‌یابد. بر همین مبنا، تعیین آسیب‌های اجتماعی، طبقه‌بندی و نوع تفسیری که از آن‌ها صورت می‌گیرد، از فرهنگی به فرهنگ دیگر متفاوت می‌شود. لذا در موضوع آسیب‌شناسی اجتماعی، تعریف معیارها و شاخص‌های آسیب‌های اجتماعی از موضوعات کانونی است. دو تیپ ایدئال طیب و خبیثه دو الگوی غالب جامعه در ادبیات قرآنی است. خبائث آسیب‌هایی هستند که طهارت و سلامت جامعه طیب را در مسیر غریزه و الزامات اجتماع جاهلی هدایت می‌کند. این پژوهش سعی کرده، با روش تفسیر موضوعی و معناشناختی، مفاهیم قرآنی را در چارچوب دستگاه معرفتی قرآن شبکه‌سازی کرده و متناسب با تصویری که قرآن از جامعه سالم و آسیب‌دیده ارائه می‌نماید، معیارها و شاخص‌های آسیب‌های اجتماعی را استنباط کند. کلیه مباحث در دو سطح دسته‌بندی شده‌اند. در سطح معیارهای تشخیص، اصول سه‌گانه: حق، عدالت و همبستگی تحلیل گردیده و درواقع، منطق فهم و تشخیص آسیب‌ها منقح شده است و به‌منظور طبقه‌بندی و رتبه‌بندی آسیب‌ها، شاخص‌های نه‌گانه‌ای عمدتاً ناظر به اصول معیاری، استنباط و صورت‌بندی گردیده است که با ارجاع به مجموع آن‌ها، چیستی، پیامدها و منطق کنترل آسیب‌ها نیز فهم‌پذیر شده است.

تأثیر تمرکز فقر در مناطق حاشیهنشین بر آسیب‌های اجتماعی و راههای مقابله با آن از منظر اسلامی (مطالعه موردی شهر خرم‌آباد)

امیر سیاهپوش

دوره 3، شماره 2 ، اسفند 1400، صفحه 183-208

چکیده

مطالعات متعدد ملی و بین‌المللی، مؤید رابطه قطعی بین حاشیه‌نشینی و آسیب‌های اجتماعی است. فقر و تمرکز فقرا در این مناطق، زمینه‌ساز انواع آسیب‌ها و انحرافات اجتماعی است. در این پژوهش از روش تحلیل اسناد و پرونده‌های جرم موجود در مراکز انتظامی برای بررسی رابطه تمرکز فقر در مناطق حاشیه‌نشین و جرم‌خیزی این مناطق استفاده شده است. حجم ... بیشتر

زمینه‌های صورت‌بندی سیاست اجتماعی اسلامی

مهدی جمشیدی

دوره 3، شماره 2 ، اسفند 1400، صفحه 209-230

چکیده

در این مقاله، ازآن‌جهت به مقولۀ «سیاست اجتماعی دین‌مَدارانه» پرداخته شده که یکی از متعلَّقات عمدۀ آن، «آسیب‌های اجتماعی» هستند، به‌طوری‌که از سیاست اجتماعی، انتظار می‌رود که جهان اجتماعی را به‌گونه‌ای تدبیر و طرّاحی کند که آسیب‌های اجتماعی در آن، وضع اقلّی و محدود داشته باشند، یا چنانچه گسترش و فزونی یافتند، کاهش ... بیشتر

آسیب‌شناسی اقدامات و سیاست‌های نظام در مدیریت و ساماندهی فضای مجازی

محمد جواد ولی زاده

دوره 3، شماره 2 ، اسفند 1400، صفحه 231-258

چکیده

در راستای ضرورت ساماندهی فضای مجازی با هدف بهره‌گیری از ظرفیت‌ها و جلوگیری از گسترش تهدیدات و آسیب‌های اجتماعی، اقدامات زیادی صورت گرفته و قوانین و اسناد زیادی وضع شده است همانطورکه هزینه‌های زیادی صرف و ساختارهای زیادی شکل گرفته‌اند لیکن در مجموع، هدف مورد انتظار محقق نشده و نتیجه و اثربخشی مطلوب مشاهده نمی‌شود. این مقاله از ... بیشتر در راستای ضرورت ساماندهی فضای مجازی با هدف بهره‌گیری از ظرفیت‌ها و جلوگیری از گسترش تهدیدات و آسیب‌های اجتماعی، اقدامات زیادی صورت گرفته و قوانین و اسناد زیادی وضع شده است همانطورکه هزینه‌های زیادی صرف و ساختارهای زیادی شکل گرفته‌اند لیکن در مجموع، هدف مورد انتظار محقق نشده و نتیجه و اثربخشی مطلوب مشاهده نمی‌شود. این مقاله از نوع تحلیلی ـ توصیفی با روش گردآوری کتابخانه‌ای به دنبال پاسخ این سوال است که چه مشکل و یا نقصانی وجود دارد که باعث کم ثمر شدن و یا حتی بی‌ثمر ماندن اقدامات دستگاه‌ها و قوانین و سیاستهای موضوعه شده و سامان نیافتن فضای مجازی و تداوم بی‌نظمی و آشفتگی آن را به بار آورده است؟ یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که چالش‌های: ساماندهی نشدن شبکه ملی اطلاعات، عدم بهره‌گیری از فیلترینگ هوشمند، ضعف پیام رسان‌های داخلی، مشکلات و موانع اثربخشی سامانه شاهکار، رها بودن فیلترشکن‌ها و عدم برخورد مؤثر با وبلاگها و وبسایت‌های متخلف، فقدان آینده نگری نسبت به معضلات شماره‌های مجازی، ضعف در اجرای طرح کد شامد، عدم کنترل VOD‌های داخلی، ناهماهنگی دستگاه‌ها در تقنین و اجرا و فقدان راهبری ستادی، و غلبه رویکردهای سلبی بر ایجابی در ساماندهی فضای مجازی، باعث تداوم نابسامانی، کنترل نشدن آسیب‌های اجتماعی و گسترش آن شده است. در این تحقیق راهکارهای پیشنهادی عملیاتی و کاربردی برای برون رفت از وضعیت فعلی، در ضمن بیان چالش‌ها و نواقص، مورد تبیین قرار گرفته‌اند.

طراحی الگوی آسیب های اجتماعی از دیدگاه اسلام با رویکرد ساختاری - تفسیری

مهدیس حمزه ای

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 01 فروردین 1401

چکیده

آسیبهای اجتماعی به عنوان اموری که نظم عمومی جامعه را به هم می زنند و هنجارهای آن را مورد تعرض قرار می دهند بسیار حایز اهمیت می باشند. چراکه افزایش ناهنجاریها نشانه ای از وجود بحران محسوب می شود و نظم اجتماعی را تهدید می کند.و می تواند کیفیت زندگی فردی و اجتماعی افراد را تحت تاثیر قرار دهد از این رو بسیاری از اندیشمندان حوزه های مختلف ... بیشتر آسیبهای اجتماعی به عنوان اموری که نظم عمومی جامعه را به هم می زنند و هنجارهای آن را مورد تعرض قرار می دهند بسیار حایز اهمیت می باشند. چراکه افزایش ناهنجاریها نشانه ای از وجود بحران محسوب می شود و نظم اجتماعی را تهدید می کند.و می تواند کیفیت زندگی فردی و اجتماعی افراد را تحت تاثیر قرار دهد از این رو بسیاری از اندیشمندان حوزه های مختلف دینی،اجتماعی،روانشناسی،قضایی و ... به بررسی این مطلب پرداخته اند ازآنجا که آسیب های اجتماعی می توانند سلامت جامعه را به خطر اندازند و دین اسلام توجه خاصی به موضوع اجتماع دارد محقق در پژوهش حاضر به دنبال طراحی الگوی آسیب های اجتماعی از دیدگاه اسلام می باشد. باشد این پژوهش از نظر روش کیفی است که در ابتدا از روش فراترکیب(متاسنتز)به بررسی و تحلیل منابع مرتبط با آسیب های اجتماعی از دیدگاه اسلام پرداخته و سپس از با استفاده از تکنیک مدلسازی ساختاری تفسیری به مرحله ی اجرا در آمده است. این روش جزو روش های تجزیه و تحلیل سیستم ها می باشد که به بررسی تعاملات میان عناصر سیستم می پردازد. به منظور خوشه بندی ابعاد آسیب های اجتماعی نیز از روش MICMACاستفاده شده است . یافته ها نشان داد که از بین ابعاد آسیب های اجتماعی و پس از آن آسیب های قضایی دارای بیشترین قدرت نفوذ و آسیب های جانی دارای بیشترین وابستگی هستند

مشاهده مقاله

بازخوانی رابطه کاهش نرخ فرزندآوری (TFR) با افزایش نرخ طلاق در ایران

صالح قاسمی

مقالات آماده انتشار، اصلاح شده برای چاپ، انتشار آنلاین از تاریخ 01 فروردین 1401

چکیده

کاهش سریع و بی نظیر شاخصه های نرخ رشد جمعیت و نرخ باروری در ایران اسلامی پیامدهای گسترده ای در پی داشته است که از مهم ترین آنها می توان به پیامدهای پیچیده و شبکه ای اجتماعی اشاره کرد.از جمله اصلی ترین مصادیق پیامدها و آسیب های اجتماعی برآمده از کاهش نرخ رشد جمعیت (YGR) ، سقوط نرخ فرزندآوری (TFR) و رواج الگوی بی فرزندی و تک فرزندی در جامعه ... بیشتر

مشاهده مقاله

تربیت عفیفانه برای ارتقاء اخلاق جنسی

سیدعبدالرسول علم الهدی

مقالات آماده انتشار، اصلاح شده برای چاپ، انتشار آنلاین از تاریخ 01 فروردین 1401

چکیده

فراگیری رسانه‌های الکترونیک در کنار تهاجم فرهنگی غرب، موجب گسترش فضای تحریک نیاز جنسی در جامعه ایران شده است که چالش‌های متعددی را در امنیت اخلاقی جامعه، شکل‌گیری هویت کودکان، مدیریت نیاز جنسی برای نوجوانان و جوانان و بالاخره استحکام خانواده در ایران به وجود آورده است. هدف از این مقاله، پاسخ به چگونگی تربیت عفیفانه برای رشد اخلاق ... بیشتر فراگیری رسانه‌های الکترونیک در کنار تهاجم فرهنگی غرب، موجب گسترش فضای تحریک نیاز جنسی در جامعه ایران شده است که چالش‌های متعددی را در امنیت اخلاقی جامعه، شکل‌گیری هویت کودکان، مدیریت نیاز جنسی برای نوجوانان و جوانان و بالاخره استحکام خانواده در ایران به وجود آورده است. هدف از این مقاله، پاسخ به چگونگی تربیت عفیفانه برای رشد اخلاق جنسی با رویکردی اسلامی در پیشگیری از آسیب‌های روانی- اجتماعی مرتبط با این حوزه است. برای پاسخ به این مسئله با روش تحلیلی- استنباطی و مطالعه‌ای میان‌رشته‌ای در معارف اسلامی و دانش ارتباطات، ضمن توجه به مفهوم ارتباط عفیفانه به‌مثابه نظریه‌ای فرهنگی- ارتباطی، به‌صورت‌بندی مفهوم جدیدی به نام تربیت عفیفانه با توجه به تعریف تربیت اسلامی پرداخته شد. همچنین با تکیه بر روش ها و مکانیسم های تربیت اسلامی، جامعه پذیری و اخلاق جنسی، سرفصل های تربیت عفیفانه استخراج شد. یافته های تحقیق، نشان می دهد که آموزه های دینی تربیت عفیفانه بر ارتباطات کلامی(محتوای سخن) و غیرکلامی (صوت، استیذان، ارتباط صمیمی با نامحرم، عطر، ازدواج، حجاب، نگاه، عدم تبرج و عدم اختلاط) تأکید دارد. در پایان جدولی از تربیت عفیفانه برای سه دوره کودکی، نوجوانی و جوانی ارائه شد که روش‌ها، عامل‌ها و محتوای تربیت عفیفانه را مشخص می‌کند.

مشاهده مقاله

نقش رسانه‌های جمعی در پیشگیری از ‌‌آسیب‌های اجتماعی با رویکرد قرآنی

علیرضا پویا

مقالات آماده انتشار، اصلاح شده برای چاپ، انتشار آنلاین از تاریخ 01 فروردین 1401

چکیده

این مقاله از سه بخش تشکیل شده است. بخش نخست، به چیستی آسیب‌های اجتماعی و چگونگی تأثیر مبانی ارزشی در تعریف و تعیین مصداق آسیب‌ها و پیشگیری از آن‌ها پرداخته و نتیجه‌گیری شده است که گرچه مصادیق انواعی از آسیب‌های اجتماعی ممکن است در جوامع مختلف یکسان باشد اما به هرحال محدوده و مصادیق آسیب‌ها و راهکارهای پیشگیری از آن‌ها با مبانی ... بیشتر

مشاهده مقاله

تعداد دوره‌ها	3
تعداد شماره‌ها	6
تعداد مقالات	76
تعداد نویسندگان	106
تعداد دریافت فایل اصل مقاله	2,443
نسبت مشاهده بر مقاله	24.57
نسبت دریافت فایل بر مقاله	32.14
تعداد مقالات ارسال شده	70
تعداد مقالات پذیرفته شده	33
درصد پذیرش	47

ویژگی نشریه و داوری مقالات	پیوندهای مفید
توالی اعتبار: دوفصلنامه	https://irandoc.ac.ir
نوع داوری: دوسر ناشناس	https://isc.ac/fa
زبان نشریه: فارسی (چکیده انگلیسی)	https://www.sid.ir
نوع نشریه: چاپی الکترونیکی	https://www.magiran.com
نوع دسترسی: رایگان (تمام متن)	http://nic.shahed.ac.ir/
هزینه بررسی انتشار: ندارد	https://www.noormags.ir

دوره 3 (1400)

دوره 2 (1399)

دوره 1 (1398)

از پژوهشگران حوزه و دانشگاه، طلاب و دانشجویان فعال در زمینه‌های فوق دعوت می‌شود دستاوردهای پژوهشی خود را به این دوفصلنامه ارسال فرمایند.

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

بانک ها و نمایه نامه ها